Teknoloji çağının en büyük buluşlarından biri GPS, tam olarak 43 yıl evvel hayatımıza girdi. Birinci başlarda yalnızca askeri gayeler için tasarlandığı söylenen bu proje günümüzde hayatımızın vazgeçilmez bir modülü. Pekala GPS nedir? GPS pozisyon tespiti ve takibi nasıl yapılıyor? GPS kullanım alanları nelerdir? Tüm bu soruların karşılığını sizler için bir ortaya getirdik.
GPS nedir?
İnsan hayatını değerli ölçüde kolaylaştıran GPS projesinin temelleri 1960‘lı yıllara dayanıyor. Proje, tahminen de kimsenin hayal bile edemeyeceği bir dizi saklı mühendislik çalışmasının eseri. ABD Savunma Bakanlığı, GPS teknolojisini 1973 yılının başlarında 24 uydu ile çalışacak halde tasarladı. Fakat projenin tam olarak işler hale gelmesi 1994 yılının sonlarına yanlışsız olmuştu. GPS, o periyot Bradford Parkinson, Roger L. Easton ve Ivan A. Getting üzere mühendislerin icatları ile bugünkü halini aldı.

Küresel Positioning System (GPS), hava, deniz ve kara seyahati için pozisyon, sürat ve vakit datalarıni senkronize etmek için uydular, GPS alıcıları ve algoritmalar kullanan bir navigasyon sistemidir. Cep telefonları, otomobiller, akıllı saatler ve İHA‘lar üzere daha yüzlerce alanda kullanılan GPS, haritada bulunduğunuz pozisyonu gösterir. Bu nedenle GPS teknolojisi sayesinde kaybolmak artık büyük bir kaygı değildir.
GPS uyduları, Dünya merkezli altı yörünge düzleminde, her biri dört uyduya sahip olmak üzere 24 uydudan oluşan bir takımyıldızdan oluşur. Lakin son periyotlarda yayınlanan raporlara nazaran bu uydulardan sırf 18 tanesi etkin olarak çalışmaktadır.
GPS nasıl çalışıyor?
GPS, trilaterasyon ismi verilen bir teknikle çalışır. Pozisyon, sürat ve yüksekliği hesaplamak için kullanılan trilaterasyon tekniği, pozisyon bilgilerini elde etmek için uydulardan gelen sinyalleri toplar. Bu teknik, açıları değil de uzaklıkları ölçmek için hizmet veriyor.

Dünyanın yörüngesinde bulunan GPS uyduları, dünya üzerinde çalıştırılan bir GPS aygıtının okuması ve yorumlaması için sinyaller gönderir. Bu uydulardan gelen sinyaller sonrası çalıştırılan GPS alıcısı, bu bilgiler ile dünya üzerindeki pozisyonunu hesaplayabilmektedir. Çalıştırılan GPS aygıtı, dünya üzerindeki pozisyonu hesaplamak için en az 4 GPS uydusundan gelen sinyallere muhtaçlık duyar.
GPS hangi alanlarda kullanılıyor?
GPS teknolojisi, farklı daldaki işletmeler ve kuruluşlar tarafından kullanılan güçlü bir araçtır. Harita mühendisleri, askeri kuruluşlar, pilotlar, tekne kaptanları, birinci müdahale grupları, madencilik ve tarım bölümünde çalışanlar, GPS kullananlardan yalnızca birkaçıdır.

Bunun dışında hassas sürat ölçümleri almak, pozisyonu tespit etmek, pozisyonu izlemek yahut adres tanımı(navigasyon) için GPS bilgilerine muhtaçlık duyulur. GPS teknolojisi neredeyse tüm hava şartlarında çalışır.
GPS teknolojisi en çok da askeri maksatlar için kullanılmaktadır. Bilhassa keşif, gözetleme, istihbarat ve İHA vazifelerinde GPS teknolojisinin büyük bir yardımı olmaktadır. Dağlık yerlerde maksat pozisyon belirleme, askeri silahların belirlenen amacı vurması için GPS teknolojisinin büyük yardımı olmaktadır.
GPS ile pozisyon takibi nasıl yapılır?
Öncelikle bir kişinin müsaadesi yahut haberi olmadan pozisyon takibi yapmak muhakkak yasal değildir. Hatta Apple’ın geçtiğimiz yıl piyasaya sürmüş olduğu takip aygıtı AirTag, son devirde emeli dışında kullanılması nedeni ile sıklıkla tenkitlerin odak noktası haline gelmeye başladı.

Burada pozisyon takibi olayını biraz daha netleştirmek gerekebilir. Çünkü yasal yollarla hiç kimseyi haberi olmadan takip edemezsiniz. Fakat Google’ın Haritalar uygulamasında geçtiğimiz yıllarda kullanıma sunduğu Pozisyon Paylaşımı özelliği ile kullanıcıların gerçek vakitli pozisyonunu arkadaşları ve ailesi ile paylaşmasına imkan sağlandı.
Bu özelliğin kullanıcı tarafından etkin edilmesi halinde paylaşılanlar listesinde yer alan bireyler; gerçek vakitli pozisyon, yakın vakitte bulunulan yerler, seyahat formu ve aygıt bilgileri üzere özel ayrıntıları görebilme imkanına sahip oluyor. Ayrıyeten kelam konusu dataların uygulama kullanımda değilken bile güncellendiğini belirtelim.

Google Haritalar’dan Pozisyon Paylaşma özelliğini faal etme süreci şu formda;
- Şimdi yapmadıysanız kullanıcının Gmail adresini Google Kişiler’inize ekleyin.
- Android telefon yahut tabletinizde Google Haritalar uygulamasına girip oturum açın.
- Nasıl oturum açıldığını öğrenin.
- Profil fotoğrafınız yahut isminizin baş harfi > Pozisyon paylaşımı > Kişi ekle seçeneğine dokunun.
- Pozisyonunuzu ne kadar mühlet boyunca paylaşmak istediğinizi seçin.
- Pozisyonunuzu paylaşmak istediğiniz kullanıcının profiline dokunun.
- Şahıslarınıza erişim istenirse Google Haritalar’a erişim müsaadesi verin.
- Paylaş’a dokunun.