TZOB Lideri Şemsi Bayraktar, bu yıl hem devam eden gübre krizinin hem de Türkiye’nin ziraî eserlerde ithalatçısı olduğu Rusya ve Ukrayna’nın ortasındaki tansiyonun, besin fiyatlarını artırıcı tesir yapabileceğini söyledi. Bayraktar, “İthalatta sorun çıkarsa başta ekmek olmak üzere besin fiyatları olumsuz etkilenecektir. Üretimi artırmaktan öteki dermanımız yok” dedi.
Ziraî eserlerde dışa bağımlı olmanın bedelini yeniden vatandaş ödeyecek.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, Rusya ve Ukrayna ortasında yaşanan problemler bağlamında ithalat düşünceleri, ziraî girdilerde yaşanan fiyat artışları ve kar yağışının üretime tesiri hususlarında açıklama yaptı.
Bayraktar, “Rusya ve Ukrayna ortasındaki buhrandan ötürü ithalatta sorun çıkması, başta ekmek olmak üzere besin fiyatlarını olumsuz etkileyecektir” dedi.
Eser bulunamamasının kıymetli ölçüde buğdayın işlenmiş eserlerinin ihracatının kısıtlanmasına ve fabrikalarının çalışmamasına sebep olacağına işaret eden Bayraktar, bunun önlemlerinin şimdiden alınması gerektiğini vurguladı.
BUĞDAYIN YÜZDE 86,6’SI RUSYA VE UKRAYNA’DAN
Bayraktar, Türkiye’nin geçen yıl toplam buğday ithalat ölçüsünün yüzde 86,6’sını Rusya ve Ukrayna’dan gerçekleştirdiği bilgisini verdi.
Ayrıyeten arpa ithalat ölçüsünün yüzde 79,4’ünün, ayçiçeği ithalat ölçüsünün yüzde 11,4’ünün ve soya ithalat ölçüsünün ise yüzde 13,3’ünün tekrar bu ülkelerden yapıldığını aktaran Bayraktar, “Bu ülkelerden en yüksek ithalat buğdayda yaşandı” dedi.
Stratejik eserlerde ithalata bağımlı olan Türkiye’nin, iki ülke ortasındaki buhrandan ziyan alabileceğine işaret eden Bayraktar, “Özellikle yerli üreticimiz bu bağımlılıktan en fazla olumsuz etkilenen kesim olmaktadır” diye konuştu.
TZOB Lideri Şemsi Bayraktar
‘ÇİFTÇİYE DAYANAK VERİLİRSE RAHATLIKLA ÜRETİRİZ’
Bayraktar, Türkiye’nin tüketimde gereksinim duyduğu buğday ve arpayı, çiftçiye verilecek dayanaklarla rahatlıkla üretebileceğini vurguladı.
Türkiye’nin ayçiçeğinde yüzde 60 oranında yeterlilik derecesine sahip olduğu bilgisini de veren Bayraktar, “Ayçiçeği de buğday ve arpa üzere önemli manada dayanak verildiğinde ülkemizin çabucak hemen her yerinde yetiştirilebilecek bir eserdir. Ayçiçeği üretim potansiyelimiz kafidir, lakin takviyeler artırılarak bu potansiyelin harekete geçirilmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Soyada yüzde 4,7 olan yeterlilik oranımız bu eserin kıymetli ölçüde ithalini gerektiriyor” diyen Bayraktar, “Fakat bu eserde Ukrayna’dan yaptığımız ithalat öteki ülkelere kaydırılabilir. Tekrar sulanabilir alanları sulu tarıma açmak ve takviye vermek yoluyla soya üretiminde değerli ölçüde artış sağlanabilir” dedi.
YILLIK YÜZDE 508 ZAMLANAN GÜBREDE KRİZ SÜRÜYOR
Bayraktar ayrıyeten, girdi maliyetlerindeki artışlara da dikkat çekti.
“Gübre fiyatları çeşitlerine nazaran bir evvelki aya nazaran yüzde 8-9 gerilese de, 2021 Ocak’a nazaran son bir yılda, amonyum sülfat gübresi yüzde 508, üre gübresi yüzde 314, CAN gübresi yüzde 300 oranında arttı” dedi.
Çiftçinin bu ay üst gübreleme yapması gerektiğini lakin gübre fiyatlarının çok yüksekliği nedeniyle üreticinin kâfi ölçüde gübre kullanamayacağını anlatan Bayraktar, “İlkbaharla birlikte yazlık ekim yapacak olan üreticilerimiz de yüksek fiyatlardan olumsuz tarafta etkilenecektir” diye konuştu.
Bu durumun besin enflasyonu tetikleyeceğinin altını çizen Bayraktar, şöyle devam etti:
‘FİYATLAR ARTACAK, ÜRETMEKTEN ÖTEKİ BAHT YOK’
“Yeterince gübre kullanamayacak üreticilerimiz eserinde randıman ve kalite kaybı yaşayacaktır. Bu durum yurtiçi eser fiyatlarını artırırken, tüketimin karşılanabilmesi için dünya fiyatlarının yüksek olduğu bu periyotta ülkemizi daha fazla ziraî eser ithalatına mecbur bırakacaktır. Yüksek fiyattan yapılan ithalat ve yurtiçi eser fiyatlarının artması da zati yüksek seyreden besin enflasyonunu daha da artıracaktır.
Bu yıl ziraî üretimdeki sıkıntılar giderilemezse çok daha yüksek besin fiyatlarıyla karşı karşıya kalabiliriz. Ülkemizde hanehalkının gelirinin yaklaşık yüzde 50’si besine harcanıyor. Bu durum besin enflasyonunun halkımızı nasıl etkilediğini, beslenme alışkanlıklarını nasıl değiştirdiğini açıkça gösteriyor.
FAO’nun besin fiyatları endeksi ve varsayımları bu yılda memleketler arası piyasalarda istikrarın çok mümkün olmadığını gösteriyor. Ülkemizde üretimden kaynaklı besin eksikliğinin ithalatla karşılanması çok daha kıymetli olacaktır. Bunu önlemek için ne gerekiyorsa yapmalı ve bütün imkanlar zorlanmalıdır. Ülkemizde ekilmedik arazi bırakılmamalı, üreticiye kâfi dayanaklar süratli bir formda ulaştırılmalıdır. Besin enflasyonunu önlemek için üretimi artırmaktan öteki dermanımız yoktur.”